UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Ħal-Saflieni Katakombu, insanlık tarihinin en çarpıcı arkeolojik yapılarından biri olarak kabul ediliyor. Malta’nın Paola kentinde bulunan bu eşsiz yeraltı mabedi, yaklaşık 6.000 yıl önce inşa edildi ve dünyanın bilinen en eski yeraltı kült alanı olma özelliğini taşıyor.
1902 yılında bir inşaat çalışması sırasında tesadüfen keşfedilen katakomb, ilk zamanlarda kutsal bir alan olarak kullanılmış, daha sonraki dönemlerde ise toplu gömü yeri haline gelmişti. Çok katmanlı yapısı, taş oyma teknikleri ve özel akustik düzeni, Neolitik dönemde yaşayan toplulukların ileri düzeyde mühendislik bilgisine sahip olduklarını gösteriyor.
Katakombun odalarında görülen kırmızı aşı boyası süslemeler, tarih öncesi sanatın nadir örnekleri arasında sayılıyor. Derinliklerinde bulunan 7.000’den fazla insana ait kalıntı, buranın yalnızca dini ritüeller için değil, aynı zamanda geniş çaplı bir mezar kompleksi olarak da kullanıldığını ortaya koyuyor.
Bugün Ħal-Saflieni Katakombu, özel koruma önlemleri altında sınırlı ziyaretçiye açılıyor. Malta Turizm Otoritesi, hem yapının zarar görmesini önlemek hem de arkeolojik değerini geleceğe taşımak için bu kısıtlamaları uyguluyor.
Tarihçiler, bu eşsiz yeraltı tapınağını “insanlık mirasının en gizemli yapılarından biri” olarak tanımlıyor. Katakomb, yalnızca bilim insanlarının değil, geçmişin sırlarını merak eden her ziyaretçinin ilgisini çekmeye devam ediyor.